The water of rivers is for others, the fruits of trees are also for others. Similarly, in farming, the crop is caused by clouds (water showered with clouds). But the clouds themselves do not eat the crop.
What does this mean?
This means that all the elements in this world are meant to help others.
Only the human is one who enjoys everyting
It is human who takes advantage of everything. But there are some altruistic people in the world. They is mentioned in this verse.
The Sanskrit Shloka
पिबन्ति नद्यः स्वयमेव नाम्भः
स्वयं न खादन्ति फलानि वृक्षाः।
नादन्ति सस्यं खलु वारिवाहाः
परोपकाराय सतां विभूतयः॥
– इति सुभाषितरत्नभाण्डागारम्।
Roman transliteration of the Shloka
pibanti nadyaḥ svayameva nāmbhaḥ
svayaṃ na khādanti phalāni vṛkṣāḥ।
nādanti sasyaṃ khalu vārivāhāḥ
paropakārāya satāṃ vibhūtayaḥ॥
Splitting of Padas in Shloka
पिबन्ति नद्यः स्वयम् एव न अम्भः
स्वयं न खादन्ति फलानि वृक्षाः।
न अदन्ति सस्यं खलु वारिवाहाः
पर-उपकाराय सतां विभूतयः॥
Word to word meaning of the Shloka
- पिबन्ति – drink
- नद्यः – rivers
- स्वयमेव – themselves
- न – not
- अम्भः – water
- स्वयम् – themselves
- न – no
- खादन्ति – eat
- फलानि – fruits
- वृक्षाः – trees
- न – no
- अदन्ति – eat
- सस्यम् – crop
- खलु – Indeed
- वारिवाहाः – नभः। घनः। clouds
- परोपकाराय – to help others
- सताम् – …. of good people, ….. of gentlemen
- विभूतयः – wealth, treasure, property
अन्वय of the shloka
(यथा) नद्यः अम्भः स्वयं न पिबन्ति। वृक्षाः फलानि स्वयं न खादन्ति वारिवाहाः खलु सस्यं न अदन्ति (तथैव) सतां विभूतयः परोपकाराय (भवन्ति)॥
English translation of the shloka
Just as rivers do not drink water themselves. Trees do not eat fruits themselves. Clouds also do not eat crops. Similarly, the property of gentlemen is for philanthropy.
श्लोकस्य भावार्थः
अस्मिन् संसारे सज्जनाः स्वसम्पत्तेः उपयोगं परोपकाराय एव कुर्वन्ति। यथा नदीनां जलं नद्यः स्वयं न पिबन्ति। वृक्षाः अन्येभ्यः फलानि यच्छन्ति परन्तु स्वस्य फलानि स्वयं न खादन्ति। कृषिक्षेत्रेषु मेघाः वर्षन्ते। तेन एव सस्यं भवति। परन्तु मेघाः कदापि सस्यं न खादन्ति। तथैव सज्जनाः अपि व्यवहरन्ति।
Video of the Shloka in Hindi
This video is in Hindi. If somebody provides the English subtitles, it would be helpful for many others.
1 comment